Archeologische vondsten beheren of deponeren

Het geheel van vondsten, stalen en administratie dat voortvloeit uit een archeologische opgraving wordt een archeologisch ensemble genoemd. Zo’n archeologisch ensemble heeft een erfgoedwaarde. Dat wil zeggen dat het iets bijdraagt aan onze kennis over het verleden en daarom als waardevol wordt beschouwd.

Als eigenaar ben je wettelijk verplicht om dit ensemble als een geheel te bewaren, in goede staat te houden en ter beschikking te stellen voor wetenschappelijk onderzoek. Je kan het archeologische ensemble:

  • zelf bewaren
  • overdragen aan een erkend onroerenderfgoeddepot
  • overdragen aan een niet-erkend depot

Als je ervoor kiest om zelf zorg te dragen voor een ensemble, moet je in de eerste plaats over een geschikte ruimte beschikken waar je het ensemble veilig kunt bewaren. Bovendien moeten de vondsten zo verpakt worden dat hun toestand stabiel blijft. Uitgebreide informatie over het correct verpakken van archeologische materialen, vind je op de website van FARO en in de digitale handleiding Inpakken, een kunst.

Een erkend onroerenderfgoeddepot is gespecialiseerd in de opslag en conservatie van onder meer archeologische materialen. Momenteel zijn er verschillende erkende onroerenderfgoeddepots verspreid over Vlaanderen waar je met je archeologisch ensemble terecht kunt. Afhankelijk van het type depot wordt het eigendom overgedragen of nemen zij het materiaal in beheer. Meer informatie over de verschillende soorten depots en hun aanvaardingsvoorwaarden kan je vinden in het depot-overzicht. 

Er zijn ook niet-erkende depots die archeologisch vondstmateriaal of onderdelen van onroerend erfgoed beheren. Vaak behoren ze tot een bredere organisatie, zoals een museum of een (inter)gemeentelijke dienst. Ook bij deze depots kan je met je archeologisch materiaal terecht. Het verschil met erkende depots zit in de overdracht van verantwoordelijkheid. Bij niet-erkende depots blijft de verantwoordelijkheid voor het archeologisch ensemble bij de eigenaar tenzij het eigendom wordt overgedragen aan het depot.

Folder voor eigenaars van archeologische ensembles

Uit gesprekken met archeologische bedrijven bleek dat de stap naar definitieve deponering in een depot niet altijd even vlot gaat en dat de informatie die beschikbaar is voor eigenaars van archeologische ensembles te beperkt is. Om vlot een erkend onroerenderfgoeddepot te vinden dat bij je archeologische ensemble past en zo de stap naar definitieve bewaring te verkleinen, stelde het depotnetwerk een folder op.

Stroomschema deponering

We maakten een stroomschema dat kan helpen om een correcte deponering toe te passen bij archeologische onderzoeken. Het schema biedt je houvast bij het doorlopen van de verschillende stappen in het deponeringsproces en geeft aan in welke fase van het archeologisch traject er rekening gehouden moet worden met de toekomstige deponering van je archeologisch ensemble.