Een beheersplan

Om beschermd erfgoed goed te kunnen beheren, is het belangrijk om na te denken over de ambities die je wilt verwezenlijken op langere termijn. In een beheersplan geef je weer waar je met het onroerend erfgoed naar toe wil en hoe je dat zal doen.

Opmaak van een beheersplan

Een beheersplan kan je zowel voor beschermd onroerend erfgoed als voor een erfgoedlandschap opstellen. Een beheersplan omvat een gebiedsgerichte visie die rekening houdt met alle aanwezige erfgoedvormen. Heb je een goedgekeurd beheersplan op zak, dan hoef je geen afzonderlijke toelating meer aan te vragen voor de werken die in het plan worden vrijgesteld.

Een beheersplan heeft een looptijd van 24 jaar. Op gemotiveerd verzoek, of op vraag van het agentschap, kan je het plan aanpassen. De procedure voor de aanpassing van een bestaand plan is dezelfde als die voor de goedkeuring van een nieuw beheersplan.

In de rubriek 'Een beheersplan opstellen' vind je meer informatie over de opmaak van een beheersplan. Je vindt er ook een richtlijn, sjabloon en typebestek om een opdracht uit te schrijven voor de opmaak van een beheersplan.

Een beheersplan voor grotere gehelen

Bij heel wat erfgoedsites zijn meerdere eigenaars en gebruikers betrokken: dat kan gaan van een tiental tot zelfs honderden verschillende eigenaars. Vaak gaat het om stads- of dorpsgezichten, cultuurhistorische landschappen of erfgoedlandschappen: ook wel de grotere gehelen met erfgoedwaarde genoemd. We merken dat er weinig beheersplannen voor dergelijk type onroerend erfgoed opgemaakt worden. De opmaak hiervan is dan ook niet altijd evident. Daarom maakten we een leidraad op die je hierbij kan helpen.

De leidraad geeft aan welke troeven een beheersplan biedt. Met een beheersplan voor een groter geheel breng je mensen samen rond onroerend erfgoed, creëer je een dynamiek en verhoog je het draagvlak. Een goedgekeurd beheersplan geeft ook een flinke planlastvermindering en mogelijkheden voor financiële tussenkomsten.

Daarnaast leggen we met deze leidraad uit hoe de opmaak en de uitvoering van een beheersplan stap per stap kan verlopen met een rits aan tips en tricks:

  • Verkenning
  • Uitstippelen van het traject
  • Uitschrijven van het bestek
  • Opmaak van het beheersplan
  • Goedkeuring van het beheersplan
  • Uitvoering, opvolging en aanpassing van het beheersplan

De nadruk ligt op het proces. Voor meer details verwijst de leidraad naar andere documenten of websites en naar de begeleiding van en samenwerking die ons agentschap aanbiedt. 

Tenslotte verzamelden we een reeks inspirerende voorbeelden van beheersplannen voor grotere gehelen. Per beheersplan krijg je interessante punten mee en een link naar de documenten. Je vindt ook enkele concrete voorbeelden van instrumenten die helpen bij de opmaak: een aankondiging van een informatiewandeling, een informatieavond en een zitdag, een banner en een uitnodiging voor deelname aan de opmaak van een beheersplan.