Hoogdringende dossiers (oproep 2023)

De oproep is bedoeld voor projecten die vanwege de staat van het beschermde erfgoed hoogdringend zijn. Er moet een aantoonbaar verlies zijn van de erfgoedwaarden. De focus ligt op problemen met stabiliteit en op gebreken die de openbare veiligheid in het gedrang brengen.

Met deze oproep willen we voorkomen dat erfgoed verloren gaat. De geplande ingrepen moeten na realisatie zorgen voor voldoende tijd om duurzame oplossingen uit te werken. Het aanvraagdossier moet aantonen dat er reeds maatregelen werden genomen om verder verval tegen te gaan. Een onderhoudslogboek is verplicht.

Enkel ingrepen aan de hoogdringende delen komen in aanmerking voor de premie. Daarom kan je enkel voor volgende kostenposten een premie aanvragen:

  • dakwerken
  • werken om de stabiliteit te verbeteren
  • werken die materiaaldegradatie tegengaan of vertragen

De maximale uitvoeringstermijn van het project is drie jaar.

Alle premienemers komen in aanmerking voor deze oproep, behalve de uitgesloten doelgroepen (Onroerenderfgoedbesluit artikel 11.1.1.,1ste lid).

Budget

Het totaalbudget dat verdeeld wordt onder de projecten bedraagt 2 miljoen euro.

We berekenen het premiebedrag op basis van de kostenraming uit het preselectiedossier. Het minimumbedrag dat in aanmerking komt voor de berekening van de erfgoedpremie is 250.000 euro, exclusief btw. Het maximumbedrag dat in aanmerking komt voor de berekening is 750.000 euro, exclusief btw.

De kostenposten die in aanmerking komen voor de berekening, zijn terug te vinden in de richtlijn betoelaagbaarheid.

De premiepercentages die we toepassen, zijn de premiepercentages uit de regelgeving. Om in aanmerking te komen voor een verhoogde of aanvullende premie, moet het project hier aan voldoen bij het indienen van het conceptdossier.

Het totaalbudget wordt verdeeld onder de geselecteerde projecten volgens de rangschikking bepaald door de jury, en dit tot het budget op is.

Procedure

Een oproep bestaat uit twee rondes: 

  • een preselectieronde, waarbij de jury het conceptdossier in een vroeg stadium beoordeelt
  • een definitieve indieningsronde, waarbij de geselecteerde kandidaten het eigenlijke premiedossier kunnen indienen

Preselectiedossier

Je kon een preselectiedossier indienen tot uiterlijk 1 februari 2023, om 23.59 uur. 

Het preselectiedossier bevat minstens de volgende elementen:

  • een volledig ingevuld en ondertekend aanvraagformulier 
  • een conceptnota waaruit blijkt dat het aanvraagdossier voldoet aan de deelnemingsvoorwaarden en beoordelingscriteria in de oproep. De conceptnota bestaat uit tekst, plannen en beeldmateriaal. Er worden maximum 2.500 woorden tekst voor beoordeling in aanmerking genomen, inclusief tekst in de bijlagen
  • een onderhoudslogboek
  • een motivatie van de hoogdringendheid (verslag stabiliteitsingenieur, rapport monumentenwacht…)
  • een globale kostenraming
  • stavingstukken waarmee je jouw recht op een aanvullende of verhoogde erfgoedpremie aantoont:
    • bij beschermde monumenten die bestemd zijn voor een erkende eredienst: het kerkenbeleidsplan van de gemeente of regio in kwestie of de datum van goedkeuring van het kerkenbeleidsplan als dat al aan het agentschap is bezorgd
    • de beslissingsbrief van de Vlaamse Belastingdienst (in het geval het onroerend goed is vrijgesteld van onroerende voorheffing op basis van de onderwijsfunctie)
    • zo nodig de statuten van de stichting of de vereniging, een bewijs dat het beheer van het onroerend goed in kwestie schriftelijk eraan is toegewezen voor een periode van minstens vijf jaar en een overzicht van de onroerende goederen in het beheer van de stichting of de vereniging
    • zo nodig de datum van erkenning als ZEN-erfgoed
    • zo nodig de datum van aanduiding als Open Erfgoed

Je kan geen dossier meer indienen voor deze oproep.

Deelnemingsvoorwaarden

Het preselectiedossier moet voldoen aan de volgende voorwaarden op in aanmerking te komen voor een erfgoedpremie:

  • het preselectiedossier is tijdig ingediend en volledig
  • het project voldoet aan de voorwaarden voor het verkrijgen van een erfgoedpremie, zoals omschreven in het Onroerenderfgoedbesluit
  • het project valt binnen het thema, de doelstelling en de doelgroep van de oproep
  • het project wordt uitgevoerd binnen de maximale uitvoeringstermijn van 3 jaar
  • de aanvaardbare kostenraming is gelijk aan of hoger dan het minimumbedrag van 250.000 euro en gelijk aan of lager dan het maximumbedrag van 750.000 euro (projecten met een hogere kostenraming mogen kandideren, maar het bedrag dat voor een premie in aanmerking wordt genomen is nooit hoger dan het hier bepaalde maximumbedrag)

We gaan na of het preselectiedossier voldoet aan de deelnemingsvoorwaarden. Als niet is voldaan aan de deelnemingsvoorwaarden brengen we je hiervan op de hoogte.

Beoordelingscriteria

De jury beoordeelt de preselectiedossiers op basis van de volgende beoordelingscriteria (het gewicht van elk criterium wordt uitgedrukt in procenten):

  • de kwaliteit van de uitvoering (25%)
  • het duurzame karakter (20%)
  • de kwaliteit van het concept en de visie (15%)
  • de financiële en organisatorische haalbaarheid van het project (15%)
  • de voorbeeldfunctie van het project, in het algemeen en binnen het thema van de oproep (15%)
  • de maatschappelijke meerwaarde die voortvloeit uit het project (5%)
  • de mate waarin het project bijdraagt tot innovatie binnen de onroerenderfgoedzorg (5%)

Jury

De preselectiedossiers, die voldoen aan de deelnemingsvoorwaarden worden voor advies voorgelegd aan een jury. 

De jury voor deze oproep bestaat uit:

  • 2 medewerkers van het agentschap Onroerend Erfgoed
  • 5 externe juryleden uit de pool met de volgende expertise: uitvoering, financieel en beleid

De jury werkt volgens het voor deze oproepenronde vastgesteld huishoudelijk reglement.

Het advies van de jury bestaat uit:

  • een evaluatie per preselectiedossier op basis van de beoordelingscriteria
  • een rangschikking van de projecten

De minister beslist uiterlijk op 1 juni 2023 welke dossiers geselecteerd zijn en verder uitgewerkt kunnen worden. Je wordt schriftelijk op de hoogte gebracht van het resultaat van de jury en de beslissing van de minister.

Premiedossier

Je kan een premiedossier indienen tot uiterlijk 1 februari 2024, om 23.59 uur. 

Het premiedossier bevat minstens de volgende elementen:

  • een volledig ingevuld en ondertekend aanvraagformulier
  • een beschrijving van de huidige staat van het goed
  • een motivering van de geplande werken, zo nodig met duidelijke verwijzing naar de relevante bepalingen van het goedgekeurde beheersplan
  • een beschrijving van de geplande werken
  • een kostenraming met uitsplitsing per post of een gedetailleerde verwijzing naar de door de minister vastgestelde lijst met forfaitaire werken
  • alle relevante documenten over de aanstelling van de ontwerper, of de motivatie waarom je geen ontwerper moest aanstellen

We onderzoeken je dossier en leggen uiterlijk op 1 juni 2024 de dossiers die in aanmerking komen voor een premie voor aan de minister. De minister kent vervolgens de premie toe, waarna de vastlegging ervan volgt. Je mag pas starten met de werken na de toekenning van de premie.