Wanneer heeft een lokaal bestuur inspraak?
Bij een bescherming van onroerend erfgoed
Voor het beschermen van onroerend erfgoed is de Vlaamse overheid bevoegd. Daarbij is op verschillende manieren inspraak mogelijk:
- Iedereen kan een aanvraag tot bescherming indienen.
- Steden en gemeenten en bepaalde overheidsagentschappen worden om advies gevraagd tijdens een beschermingsprocedure en optioneel bij een evaluatie van een bescherming.
- Tijdens het openbaar onderzoek dat bij een beschermingsprocedure georganiseerd wordt, kan iedereen opmerkingen of bezwaren indienen bij de betrokken gemeente.
Vanaf de volgende Vlaamse regeerperiode (2024) heb je als lokale bestuur inspraak in het beschermingsbeleid. Het voorstel met beschermingsthema’s en planning dat het agentschap voorlegt aan de minister, houdt dan rekening met de inbreng van het lokale bestuursniveau. Onroerenderfgoedgemeenten en IOED’s zijn hierbij de voorkeurspartners. Lokale besturen die dat wensen kunnen helpen bij de uitwerking van een thema tot concrete beschermingsdossiers.
Bij de opname van erfgoed in een wetenschappelijke inventaris
Alle steden en gemeenten zijn bevoegd voor het inventariseren van bouwkundig en landschappelijk erfgoed op hun grondgebied. Onroerenderfgoedgemeenten zijn verplicht om die taak op te nemen. Voor de aanvulling of aanpassing van de inventaris bouwkundig of landschappelijk erfgoed in je eigen gemeente, ben je dus zelf verantwoordelijk.
De Vlaamse overheid is bevoegd voor het inventariseren van archeologisch en varend erfgoed en van grote landschappelijke gehelen. Heb je een voorstel voor aanvulling van die inventarissen? Je kunt je voorstel aan ons bezorgen.
Bij de vaststelling van een inventaris
Tijdens het openbaar onderzoek dat als start van een vaststellingsprocedure wordt georganiseerd, kan iedereen opmerkingen of bezwaren indienen, ook de lokale besturen. Let wel op: tijdens het openbaar onderzoek kun je geen bijkomend erfgoed toevoegen aan het dossier.
Tot 1 januari 2023 heeft enkel de Vlaamse overheid de bevoegdheid inventarissen onroerend erfgoed vast te stellen.
Vanaf 1 januari 2023 kunnen ook erkende onroerenderfgoedgemeenten inventarissen bouwkundig of landschappelijk erfgoed geheel of gedeeltelijk vaststellen. Zij kunnen zelf beslissen welk erfgoed zij in die vastgestelde inventarissen opnemen.
De Vlaamse overheid blijft ook na 2023 bevoegd voor het vaststellen van het varend erfgoed, de landschapsatlas en de archeologische zones. Tijdens deze vaststellingsprocedures wordt de lokale overheid op de hoogte gebracht van de vaststelling en kunnen we daar rond samenwerken. Ook kun je als lokaal bestuur contact opnemen het met agentschap als je wilt dat een gebied of zone vastgesteld wordt. We bekijken dan samen wat de mogelijkheden zijn.
Bij het uittekenen van het lokaal onroerenderfgoedbeleid
Elk lokaal bestuur kan autonoom een lokaal onroerenderfgoedbeleid uitbouwen. We verzamelden alle informatie daarover in een aparte rubriek.
De voorbereiding van het Vlaamse onroerenderfgoedbeleid is de bevoegdheid van het agentschap Onroerend Erfgoed. Vanaf de volgende beleidsperiode gaat het agentschap in dialoog met het lokale bestuursniveau over de gedeelde prioriteiten.