Inventariseren van landschappelijk erfgoed
Alle steden en gemeenten zijn sinds 2017 bevoegd voor het inventariseren van bouwkundig en landschappelijk erfgoed op hun grondgebied. Erkende onroerenderfgoedgemeenten zijn zelfs verplicht om bouwkundig en landschappelijk erfgoed in hun gemeente te inventariseren. Andere steden en gemeenten nemen deze taak vrijblijvend op, overeenkomstig het lokale erfgoedbeleid. Intergemeentelijke onroerenderfgoeddiensten (IOED’s) kunnen steden en gemeenten ondersteunen bij het inventariseren.
Vanaf 2023 krijgt de Inventaris van het Onroerend Erfgoed een nieuwe structuur voor landschappelijk erfgoed. Ter vereenvoudiging worden alle landschapselementen samengebracht in één nieuwe inventaris landschappelijk erfgoed die een samensmelting is van de volgende inventarissen:
- de inventaris houtige beplantingen met erfgoedwaarde
- de inventaris van historische tuinen en parken
- de landschapselementen uit de Landschapsatlas
De volledige inventaris landschappelijk erfgoed is de bevoegdheid van de lokale besturen. De bevoegdheid voor het inventariseren van de landschappelijke gehelen (landschapsatlas) blijft bij de Vlaamse overheid.
We moedigen elk lokaal bestuur aan om het landschappelijk erfgoed op zijn grondgebied in kaart te brengen. We bieden hiervoor handleidingen aan, gebaseerd op de methodologie die aan de basis ligt van de landschappelijke inventarissen die de centrale overheid zelf samenstelde. Bij elke opstart van een inventarisproject vormen deze handleidingen de basis. Momenteel bestaan volgende handleidingen:
- wegen met erfgoedwaarde inventariseren
- houtige beplantingen met erfgoedwaarde inventariseren
- inventariseren van landschapselementen
Op zoek naar extra verduidelijking bij de handleidingen? In onderstaande filmpjes krijg je bijkomende toelichting met extra voorbeelden:
- De methodiek om houtige beplantingen met erfgoedwaarde te inventariseren, inclusief meettips voor het opmeten van bomen (Youtube-filmpje)
- Toelichting over de erfgoedwaarden en selectiecriteria bij het inventariseren van houtig erfgoed (Youtube-filmpje)
Zin in meer?
Welke andere landschapselementen je nog kunt inventariseren, kun je opzoeken in de Thesaurus Onroerend Erfgoed. In het onderstaande document vind je extra uitleg over de thesaurus.
Vanaf 1 januari 2023 zetten we volop in op het begeleiden van lokale besturen die landschappelijk erfgoed willen inventariseren. We voorzien inhoudelijke en technische hulp in de vorm van nieuwe handleidingen, vormingen, infosessies en een contactpunt voor vragen.
In een onderzoeksrapport uit 2021 kun je nalezen wanneer en waarom de centrale overheid de inventaris landschappelijk erfgoed opstartte, en welke principes aan de basis lagen. Het rapport geef ook een aanzet tot een analyse van de resultaten van deze inventarismethode.
Download het rapport in ons Open Archief: