Financiering onroerend erfgoed krijgt nieuwe dynamiek
Vrijdag 18 september keurde de Vlaamse Regering op initiatief van minister Matthias Diependaele een wijzigingsbesluit over de premieprocedures een eerste keer principieel goed. De nieuwe regels moeten zorgen voor een snellere en meer betrouwbare financiële steun bij onderhoud en restauratie. Nu gaat de adviesfase in. De bijsturing van de premieregels treedt dus pas in werking na een definitieve goedkeuring door de Vlaamse Regering. We voorzien een inwerkingtreding vanaf 1 december 2020.
Waarom was deze wijziging nodig?
Vlaanderen investeert elk jaar bijna honderd miljoen euro in onderhoud en herwaardering van onroerend erfgoed. Maar door de grote vraag ontstond een lange achterstand. Investeringsdossiers moeten soms jaren wachten tot er geld beschikbaar is. Bovendien is het door de achterstand moeilijk om prioriteiten te stellen of in te spelen op opportuniteiten.
Met een bijsturing van de premieregels wil de Vlaamse Regering een evenwicht bereiken tussen de financiële behoeften van erfgoedeigenaars en de budgettaire mogelijkheden van de overheid. Wie ondersteuning verdient, moet die op een realistische termijn kunnen krijgen. Daarbij wil de Vlaamse overheid af van wachtlijsten, realistische engagementen aangaan en een betrouwbare partner zijn.
Wat zal er veranderen?
Het maximum bedrag van werken die recht hebben op een erfgoedpremie volgens de standaardprocedure wordt verhoogd van 25.000 euro tot maar liefst 250.000 euro. Daardoor komt niet alleen klein onderhoud in aanmerking, maar ook grotere instandhoudingswerken en zelfs doorsnee restauraties. De procedure is laagdrempelig, digitaal en biedt uitzicht op een snelle ondersteuning. Daarmee zet Vlaanderen voortaan maximaal in op regelmatig beheer om dure restauraties te vermijden.
De erfgoedpremie volgens de bijzondere procedure wordt vervangen door een systeem met jaarlijkse open oproepen. Dat kan een oproep rond een actueel thema zijn, maar ook over doorsnee restauratiedossiers die niet in aanmerking komen voor de verhoogde standaardprocedure. Ook de meerjarenpremieovereenkomsten verlopen voortaan via oproepen. Die zijn bedoeld voor uitzonderlijke projecten waarvan de restauratie over meerdere jaren gespreid moet worden,.
De landschapszorg krijgt een boost via beheersovereenkomsten. Die gelden voor meerdere jaren en bieden de erfgoedbeheerder zekerheid over langdurige ondersteuning bij het reguliere onderhoud van zijn waardevolle landschap.
De wijzigingen moeten ook procedures eenvoudiger en eenduidiger maken, de administratieve lasten verminderen en voluit de weg van de digitalisering kiezen.
