Molen de Heerser kan de wind weer trotseren

Windmolen de Heerser in Retie schittert weer na een recente onderhoudsbeurt. De wieken, het molenkot, het volledige ijzer- en houtwerk zijn geschilderd, enkele hekstokken en windplanken werden vernieuwd en de molen krijgt nieuwe zeilen.  Op 3 juli volgde de feestelijke opening. De gemeente kreeg voor de onderhoudswerken een premie van  80% van ons agentschap, namelijk 29.040€.

Een vrijwillige molenaar vermaalt in de Heerser nog wekelijks graan tot meel. Zo blijft dit stukje industrieel erfgoed malen. Het maalvaardig houden van een molen heeft veel voordelen. Het molenaarsambacht leeft voort en de specifieke kennis van de molenaars wordt bewaard. Het geregeld laten malen is de beste garantie op het duurzaam behoud. Een molen is een machine en is niet gebouwd om stil te staan. Een (vrijwillige) molenaar voert voortdurend kleine onderhouds- en herstelwerken uit, zoals het aanslaan van wiegen, aandraaien van bouten en moeren, het smeren van lagers, ... Door te malen merkt de molenaar waar problemen zich situeren en hij volgt deze snel op. Als de molen stil staat, zullen kleine gebreken minder snel ontdekt worden met grote vervolgschade tot gevolg. Bovendien kan je als bezoeker de eeuwenoude techniek van het malen in haar volle glorie beleven.

Open landschap
De Heerser in Retie dankt zijn actieve leven aan de vrijwillige molenaar, aan het gemeentebestuur van Retie, die als eigenaar zorg draagt voor zijn molen en  het gunstige molenlandschap. De omgeving van de molen is zeer open, waardoor een goede windvang verzekerd is. Als er hoge bebouwing of bomen in de onmiddellijke omgeving van de molen zouden opduiken, wordt de windvang verstoord en dreigt de molen op termijn stil te vallen. Het vrijwaren van deze molenomgeving is een belangrijke vereiste om het voortbestaan van deze eeuwenoude molen voor de komende eeuwen te verzekeren.

Het werk is nooit gedaan
De Heerser is een standaardmolen. Standaardmolens zijn nagenoeg volledig opgetrokken in hout en zijn langs de buitenzijde integraal beschilderd. Deze laag beschermt het hout-, ijzer- en metselwerk tegen de weersomstandigheden. Geregeld moet deze beschermlaag vernieuwd worden. Als de laag te dun wordt, zal het achterliggende materiaal beginnen degraderen. De wieken zijn bij uitstek blootgesteld aan weer en wind en onderhoudsgevoelig. Hekstokken of zomen verduren, breken en worden vernieuwd. Gescheurde zeilen worden hersteld of vernieuwd. Kammen en spillen slijten door de wrijving, worden gedraaid, slijten weer. Uiteindelijk zijn de kammen en spillen op en worden vervangen. Het scherpsel van de stenen geraakt uitgesleten, waardoor de kwaliteit van het meel vermindert en de steen moet gescherpt worden. Enzovoort.

Het onderhoud van een maalvaardige molen houdt nooit op. Als een goede huisvader draagt de gemeente Retie zorg voor haar windmolen via regelmatige onderhoudsbeurten. Ons agentschap ondersteunt eigenaars bij dit onderhoud via erfgoedpremies. Geregeld onderhoud zorgt voor het duurzaam behoud van ons erfgoed en dat willen wij stimuleren.

De Europese federatie E-Faith heeft 2015 uitgeroepen tot het jaar van het industrieel en technisch erfgoed. Het krijgt hiervoor de steun van de Raad van Europa. Op onze website zullen wij jou regelmatig briefen over bijzondere initiatieven die met het ‘industrieel feestjaar’ verband houden.