Werken aan of in een beschermde archeologische site of zone

Voorbereiding van je aanvraag

Voor je een dossier indient om een vergunning of toelating aan te vragen voor werken aan beschermd erfgoed, raden we je aan om met de erfgoedconsulent in vooroverleg te gaan om de geplande werken te bespreken. Zo kan je je aanvraag optimaal voorbereiden. Meer informatie over het vooroverleg vind je hier. De consulent zal je ook informatie geven over een goede en volledige dossiersamenstelling

Uiteraard streven wij er naar om over gans Vlaanderen dezelfde aanpak af te leveren bij de adviezen die wij geven en de toelatingen die wij verlenen. De criteria die hier een rol bij spelen, goten we in afwegingskaders. Zo willen we je een beter zicht geven op de manier waarop we je aanvraag behandelen.

Verder geven we je ook enkele tips om een goede ontwerper of uitvoerder aan te stellen.  

Toelatingsplichtige werken

Plan je werken in of aan een beschermde archeologische site, kijk dan eerst na voor welke werken je een advies of toelating nodig hebt.  Sinds 1 januari 2015 zijn in de beschermingsbesluiten de toelatingsplichtige handelingen en beheersdoelstellingen opgenomen.

1. Werd de site beschermd vóór 1 januari 2015, dan tonen het beschermingsbesluit EN de generieke, specifieke en aanvullende toelatingsplichten uit het Onroerenderfgoedbesluit je voor welke werken een toelating nodig is:

2. Voor beschermingen vanaf 1 januari 2015 vind je in het beschermingsbesluit van het onroerend goed een lijst met toelatingsplichtige handelingen. Ook de beheersdoelstellingen zijn in het besluit opgenomen.

3. Voor werken die in een goedgekeurd beheersplan van toelating worden vrijgesteld, heb je geen afzonderlijke toelating meer nodig.

De toelatingsplichtige handelingen kunnen dus per bescherming verschillend zijn.

Zijn de werken toelatingsplichtig?

Als je een omgevingsvergunning moet aanvragen volgens een andere regelgeving, dan zit de toelating vervat in deze vergunning en hoef je geen aparte toelating meer aan te vragen. Heb je geen omgevingsvergunning nodig, dan vraag je een schriftelijke toelating aan.

Voor je een dossier indient om een vergunning of toelating aan te vragen, raden we je sterk aan een vooroverleg te organiseren om de geplande werken te bespreken.

Omgevingsvergunning

Je hebt een omgevingsvergunning nodig wanneer de regelgeving van Ruimtelijke Ordening, Bos, Natuur of Milieu je dat vraagt. Heb je vragen over vergunningen, neem dan contact op met de dienst ruimtelijke ordening van je gemeente of stad.

Je vraagt de omgevingsvergunning aan bij je gemeente, stad of provincie. De vergunningverlenende overheid vraagt op haar beurt advies aan het agentschap. Finaal beslist de vergunningverlenende overheid om de vergunning te verlenen of te weigeren of er eventueel voorwaarden te koppelen. Daarbij wordt rekening gehouden met het advies van het agentschap. Je hoeft geen aparte toelating aan het agentschap te vragen.

Voor een vlotte dossierbehandeling voeg je de nodige bijlagen aan je omgevingsvergunning toe. Meer informatie over de dossiersamenstelling vind je hier.

Hou er rekening mee dat je bij verkavelingen en vergunningsplichtige bodemingrepen in beschermde archeologische sites bovendien een archeologienota nodig hebt. Deze archeologienota voeg je bij je vergunningsaanvraag.

Geen omgevingsvergunning

Heb je geen omgevingsvergunning nodig, maar plan je wel toelatingsplichtige werken die de erfgoedwaarde van de beschermde archeologische site zouden kunnen verstoren of schaden? Dan ben je verplicht om een schriftelijke toelating aan te vragen bij het agentschap of de erkende onroerenderfgoedgemeente.

Regel je toelatingsaanvraag volledig online

Je kan de aanvraag van de toelating van achter je computerscherm afhandelen. Je start het online dossier door de toelating via het e-loket aan te vragen. Dit geldt zowel voor toelatingen die je aanvraagt bij het agentschap als toelatingen die je aanvraagt bij de erkende onroerenderfgoedgemeente. Hiervoor heb je een eID of federaal token nodig. Voor een vlotte dossierbehandeling voeg je de nodige bijlagen toe. Meer informatie over de dossiersamenstelling vind je hier. 

Het online aanvragen van je toelating biedt enkele voordelen:

  • Je surft naar het e-loket en logt in met je e-ID, itsme, federaal token of een andere methode. Op de kaart duid je het beschermd erfgoed aan waarvoor je een toelating aanvraagt. Je beschrijft de werken of diensten en voegt de gevraagde bijlagen toe. Elke stap staat duidelijk beschreven.
  • Je kan je aanvraag op elk moment onderbreken om op een ander tijdstip verder te gaan: je bewaart je aanvraag en via een link die je per mail ontvangt, kan je de aanvraag op elk moment opnieuw openen en verder vervolledigen.   
  • We aanvaarden geen formulieren meer die ons via mail toegestuurd worden. We verwijzen je dan door naar het e-loket om je aanvraag in te dienen.

Vraag je toelating aan op papier

Heb je geen eID of token? Dan kan je het onderstaande aanvraagformulier gebruiken om je toelating aan te vragen en per post op te sturen.

Het agentschap of de onroerenderfgoedgemeente evalueert of de voorgestelde werken de erfgoedwaarde van de beschermde archeologische site respecteren. Als dat zo is, krijg je de gevraagde toelating, eventueel met voorwaarden, binnen de veertig dagen (binnen de 30 dagen nemen we een beslissing over de toelating en bijkomend hebben we 10 dagen de tijd om de toelating te verzenden). Valt er niet tijdig een beslissing, dan wordt de toelating stilzwijgend verleend.

Wanneer je een toelating in handen hebt, moet je die bekendmaken door het bericht aan te plakken op het betrokken goed of door de belanghebbenden aangetekend op de hoogte te brengen. Als er hierna geen beroep wordt aangetekend, mag je effectief van start gaan, volgens de gestelde voorwaarden.

Een gecombineerde aanvraag van toelating en premie

Een gecombineerde aanvraag van een toelating en een premie kan je ook online regelen met het agentschap. Je dient één dossier in waarmee je zowel een premie als een toelating aanvraagt.

Ligt het erfgoed in een erkende onroerenderfgoedgemeente, dan beoordeelt de onroerenderfgoedgemeente de toelatingsaanvraag en het agentschap de premieaanvraag. Je dient je aanvraag digitaal in via het e-loket of op papier bij het agentschap. Bij een papieren indiening bezorgen wij de informatie voor de toelating aan de onroerenderfgoedgemeente. Je hoeft daar zelf niets voor te doen.

Let wel op: zowel de onroerenderfgoedgemeente als het agentschap kunnen bijkomend documenten opvragen als dat nodig zou zijn.

Financiële ondersteuning

Wil je bij het agentschap een premie of andere financiële ondersteuning aanvragen voor de geplande werken? Bekijk de mogelijkheden en voorwaarden.

Twijfel je toch nog of je wel de juiste procedure volgt, neem dan gerust contact op met je regionale dienst