Zorg- en motiveringsplicht bij erfgoedlandschappen

Voor erfgoedlandschappen bestaat een algemene zorgplicht. Iedereen die werken uitvoert of daarvoor de opdracht verleent, moet zoveel mogelijk zorg in acht nemen voor de erfgoedwaarden van het erfgoedlandschap. (Onroerenderfgoeddecreet artikel 6.5.2)

De zorg- en motiveringsplicht voor administratieve overheden is in de regelgeving verder uitgewerkt.

Ten aanzien van eigen werkzaamheden en eigen handelingen en ten aanzien van het verlenen van toestemmingen en vergunningen geldt het volgende:

“De administratieve overheid mag geen werkzaamheden en handelingen ondernemen, noch toestemming of een vergunning verlenen voor een activiteit die een erfgoedlandschap geheel of gedeeltelijk kan vernietigen of die een betekenisvolle schade kan veroorzaken aan de erfgoedwaarden ervan.” (Onroerenderfgoeddecreet artikel 6.5.3, eerste lid)

“De administratieve overheid beschrijft bij elke beslissing over eigen werkzaamheden en eigen handelingen in erfgoedlandschappen en bij het verlenen van een toestemming of vergunning voor een activiteit die een erfgoedlandschap geheel of gedeeltelijk kan vernietigen of die een betekenisvolle schade kan veroorzaken aan de erfgoedwaarden ervan hoe ze voldoet aan de verplichting, vermeld in artikel 6.5.3, eerste lid, van het Onroerenderfgoeddecreet van 12 juli 2013.” (Onroerenderfgoedbesluit artikel 6.7.1)

Ten aanzien van eigen werken of het verlenen van een opdracht daarvoor en ten aanzien van eigen plannen en verordeningen geldt het volgende:

“De administratieve overheid moet in al haar beslissingen over eigen werken, over het verlenen van een opdracht daarvoor of over een eigen plan of verordening die een erfgoedlandschap nadelig kunnen beïnvloeden:

1° voorkomen dat aan erfgoedwaarden ervan, zoals bepaald in de vastgestelde landschapsatlas of in het onroerenderfgoedrichtplan dat van toepassing is, schade wordt veroorzaakt;

2° betekenisvolle schade aan de erfgoedwaarden zo veel mogelijk beperken door schadebeperkende maatregelen te nemen.” (Onroerenderfgoeddecreet artikel 6.5.3, tweede lid)

“De administratieve overheid beschrijft bij elke beslissing over een eigen werk of over het verlenen van een opdracht daarvoor en over een eigen plan of verordening die een erfgoedlandschap nadelig kan beïnvloeden hoe ze voldoet aan de verplichting, vermeld in artikel 6.5.3, tweede lid, van het Onroerenderfgoeddecreet van 12 juli 2013.

In de beslissing dient opgenomen te worden welke erfgoedlandschappen nadelig beïnvloed worden en desgevallend met welke maatregelen uitvoering is gegeven aan de verplichting, vermeld in artikel 6.5.3, tweede lid, van het Onroerenderfgoeddecreet van 12 juli 2013. (Onroerenderfgoedbesluit artikel 6.7.2)

Als vertegenwoordiger van een administratieve overheid moet je dus zorg dragen voor erfgoedlandschappen door schade zo veel mogelijk te voorkomen. Wil je in een erfgoedlandschap bijvoorbeeld een houtkant vellen, een bijkomend fietspad aanleggen of een spoorweg verbreden, dan moet je nagaan hoe je dit kan realiseren zonder het erfgoedlandschap te vernietigen of er betekenisvolle schade aan toe te brengen.